Nüfus, bir ülkede, bir bölgede, bir kentte ya da bir köyde yaşayanların, oturanların tümüne verilen addır. Dünya tarihinde nüfus sayımları çok eski zamanlara kadar götürülebilir. Nüfus, devletin her anlamda gidişatına yön verdiği için sayım yapılması, uygulanacak hizmetlerin, politikaların hedeflenmesi açısından çok önemli bir değer taşır.
Osmanlı Devleti’nde insan ve insanların mal varlıklarını kaydetmek için tahrir adı verilen defterler tutulurdu. Vergi vermekle yükümlü kişiler bu sayede belli olurdu. Tımar sistemi bozulduktan sonra avarız sayımları yapılmaya başlanmıştır. Yeniçeri Ocağı kaldırıldıktan sonra da askere alınacak kişileri belirlemek için yapılan nüfus sayımı da değimiştir. Tarihimizde modern anlamda ilk nüfus sayımı olarak bilinen, 1827-29 yılları arasında II. Mahmut döneminde yapılan bu sayımda vergi mükelleflerinin ve askere alınacakların tespiti için erkekler ve büyükbaş hayvanlar sayıldı. Büyükbaş hayvanların sayılmasının sebebi de hayvancılık önemli bir vergi kaynağı olduğundan vergi almak için hayvanlar sayılmıştır.
Bu dönemden sonra belli aralıklarla sayımlar yapılmıştır. Abdülmecid döneminde yapılan sayım sonucunda halk arasında kafa kağıdı olarak bilinen ilk nüfus cüzdanı olan mecidiye dağıtılmıştır. Bu belge boyut olarak çok büyük ve ağır olduğundan fesin içinde taşınmaktaydı. Biri bu belgesi istediğinde feslerinden çıkarıp uzatmaktaydılar. Bu nedenle halk arasında bu belgeler kafa kağıdı olarak anılmaya başlanmıştır.
UMAY
Bir yanıt yazın