Geçmişte kadınların eğitim, hukuk gibi birçok alanda söz hakkı olmaması, ikinci plana atılması onların bilimde, sanatta, toplumda gelişmesini engellemiştir. Tüm bunlara rağmen adını duyurmayı başarabilen kadınlardan biri de Hypatia’dır.
Hypatia’nın Hayatı
Hypatia, M.S. 370 civarında İskenderiye’de doğdu. İskenderiye o dönemde bilim adına çok önemli bir merkezdi. Dönemin en büyük matematikçilerinden ve aynı zamanda Hypatia’nın babası olan Theon, İskenderiye Kütüphanesi’nin başındaydı. Kızının iyi bir eğitim alması için çabalamış, onu matematik ve astronomiye yönlendirmiştir. O döneme adını altın harflerle yazdıran iki matematikçi haline gelmişler, birbirlerinin çalışmalarına sürekli destek olmuşlardır.
O güne kadar yaşamış matematikçilerin düşünceleri inceleyip düzenlemelerde bulunmuşlardır. Almagest, Öklid’in Elementleri, Aritmetica üzerine yaptıkları eleştirme ve düzenlemeler en çok bilinenlerdir. Hypatia’nın kendine ait bir eserinin olup olmadığı kesin olarak bilinmemekle birlikte yaptığı birçok çalışma günümüze ulaşmamıştır.
Hypatia Neden Öldürüldü?
Hypatia’nın İskenderiye Kütüphanesi’nde felsefe, matematik ve astronomi dersleri verdiği zamanlarda İskenderiye’de dini kullanarak manipüle edilmiş bir toplum vardı. Bir sürü isyanlar ve adaletsizliklerin yaşandığı bu zamanda insanlara bilimi öğretmek için çabalayan Hypatia, halk tarafından insanları kışkırtan, din düşmanı, şeytan, büyücü gibi söylemlere maruz kalıyordu.
Bir gün bilimin karanlık çağa girdiği o olay yaşandı. Hypatia, Hristiyan bir çete tarafından kaçırılıp kiliseye kadar sürüklendi, öldüresiye dövüldü ve taşlandı. Bedeni parçalandı ve yakıldı. Bilimi ve matematiği yaymaya çalışırken acı bir cinayete kurban edildi. Bu olaydan sonra İskenderiye Kütüphanesi’ndeki birçok bilim insanı oradan uzaklaştı.
Sadece Hypatia’nın değil; matematiğin, felsefenin, astronominin geleceği de yok olmuştu. Kütüphane yakılmış, günümüze o dönemden sayılı eser ulaşmıştır. Toplumun cehaleti, bilimi yüzlerce yıllık karanlığa sürüklemiş, birçok gelişmeyi engellemiştir.
Hypatia, o zamanlarda bilime bir ışık olmuşken şimdi de göstermiş olduğu cesaretiyle tüm insanlığa ışık olmaya devam etmektedir.
UMAY
Bir yanıt yazın