Kitlesel ve küresel olarak internetin ilk kez kullanıldığı dönem Web 1.0 dönemi olarak adlandırılmaktadır. Web1.0 döneminde internet kullanıcıları pasif bir role sahipti. Bu dönemde internet sitelerinde üretilen içerikler uzmanlar tarafından üretilip kullanıcılara sunuluyordu. Kullanıcılar içerik üretici konumunda değil yalnızca içerik okuyuculardı.
2004 yılında internette değişim süreci başladı. Bu süreç Web1.0’dan Web2.0’a geçiş ile başladı. Web2.0 günümüzde hala kullanımda olan internet formudur. Bu dönemde kullanıcıların pasif hali ortadan kalkmıştır. Web1.0’da kullanıcılar sadece içerik okuyucu iken Web2.0 döneminde içerik üretici konumuna da gelmişlerdir. Bu da içerik üreticiliğinin belirli bir gruptan genele yayılması demekti. Bloglar, sosyal medya siteleri bu dönemde ortaya çıkmış ve yaygınlaşmıştır. İnternet kullanıcılarının etkin hale gelmesi de bilgi akışının artık sadece tek taraflı yani üreticiden okuyucuya şeklinde değil iki taraflı olmasını sağlamıştı. Bu durum hem kullanıcıları içerik üretici hale getirdi hem de kullanıcılar arasında iletişimi ve etkileşimi artırdı.
Web 2.0 her ne kadar kullanıcıları daha aktif hale getirip interneti daha gelişmiş bir seviyeye taşısa da bu değişim bazı sorunları da beraberinde getirdi. Web1.0’da içerik üretim sürecindeki denetim ve kontrol Web2.0’da büyük oranda azaldı. Bu durum hem paylaşılan bilgilerin güvenilirliğini azalttı hem de büyük bir bilgi kirliliğine sebep olmuştu. Web 2.0’ın yarattığı sıkıntıların önüne geçiş de Web3.0 ile mümkün olacaktır.
Web3.0 ile birlikte yeni nesil teknolojiler ve yapay zekâ kullanılarak bu bilgi kirliğinin önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Günümüzde internet Web2.0 aşamasında olsa da Web3.0 hizmeti benzeri bazı hizmetler kullanılmakta ve Web3.0’a geçiş söylemleri giderek popülerlik kazanmaktadır.
Web3.0’ın en temel vurgularından biri olan merkeziyetsizlik 2010’lu yıllardan itibaren yaygınlaşan ve popülerleşen kripto paralar ve blockchain teknolojileriyle kısmi olarak hayata geçmeye başlamıştır. Web3.0 ile beklenen, kullanıcıların kendi kişisel verilerini kendi ellerinde bulundurduğu ve kendi istekleri doğrultusunda kullandıkları bir ortamdır. Web3.0’a tam anlamıyla geçişin günümüzdeki en büyük karşılıklarından birisi de Metaverse olacak. Metaverse ile birlikte ekonomik, sosyal, kültürel anlamda değişimlerin yeni bir boyuta ulaşması beklenmektedir.
Abdulkadir BEDER (Bilişim Teknolojileri Öğretmeni)
Bir yanıt yazın